Soru:
Personele ait brüt maaş tutarı, olması gerekenden fazla olarak hesaplandığında vergi, SGK primi ve net tutarları da fazla hesaplanmaktadır. Ancak brüt maaşın verilenden düşük olduğu ortaya çıktığında (başka bir ayda), yanlış olarak ödenen maaşa ait net tutarı ile vergi ve SGK primi hesaplarını düzeltmek için nasıl işlem yapılmalıdır?
Cevap:
Yukarıda yer alan sorudan anlaşıldığı üzere personele ait brüt maaş tutarı, olması gerekenden fazla olarak hesaplanmış dolayısıyla vergi, SGK ve net tutarı da fazla hesaplanmıştır. Brüt ücretin ve verginin fazla olarak hesaplandığının tespit edildiği ayda izlenmesi gereken yol sorulmuştur.
Bilindiği üzere Vergi Usul Kanunu’nun 116. maddesinde vergi hatası, vergiye müteallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması olarak açıklanmıştır. Aynı kanunun 122. maddesinde ise mükelleflerin vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden yazı ile isteyebileceklerine cevaz verilmiştir.
Ayrıca Gelir Vergisi Kanunu’nun 252 seri numaralı Genel Tebliği’nde de fazla veya yersiz olarak vergi tahakkuk ettirilmesine neden olan vergi hatasının düzeltilmesi halinde, vergi hatası nedeniyle fazla olarak tahakkuk ettirilmiş verginin ödenmiş olması şartıyla, verginin mükellefe iadesi gerektiği hükmolunmuştur.
Aynı tebliğde vergi borçlarına mahsup talebi halinde bu talebin bir dilekçe ile vergi dairesine bildirilmesi gerektiği ve düzeltme işlemi ile iade işleminin aynı vergi dairesi tarafından gerçekleştirilmesi durumunda iade işlemi için dilekçe dışında ayrıca bir belge ibrazına gerek olmadığı belirtilmiştir. Ancak vergi dairelerinin farklı olması halinde hata nedeniyle fazladan tahakkuk etmiş olan verginin ödendiğini gösteren belgenin ibrazı gerekli olduğu da ayrıca ifade edilmiştir.
Fazla ve yersiz olarak ödenmiş olan SGK primlerinin iadesi ile ilgili düzenlemeye de 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 89. maddesinde “Yanlış ve yersiz olarak alınmış olduğu anlaşılan primler, alındıkları tarihlerden on yıl geçmemiş ise, hisseleri oranında işverenlere ve sigortalılara geri verilir.” hükmüne yer verilmiştir.
Burada izlenmesi gereken yol vergi dairesine bir dilekçe ile fazla ve yersiz ödenen verginin mahsubuna ilişkin başvuruda bulunulması ve buna istinaden fazla ödenen verginin bir sonraki vergiden mahsup edilmesidir. Ancak fazla ödenmiş verginin idarede kalması şeklindeki uygulamada da vergi açısından bir risk olmadığını ayrıca belirtmek isteriz.