Soru: Önceki yılda, yıllara yaygın olduğu bilinmeyen hakediş için düzenlenen faturada stopaj olmaması uygun mudur?
Cevap: Bilindiği üzere birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işleri Gelir Vergisi Kanunu’nun 42. maddesinde “Birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır) ve onarma işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak, mezkur yıl beyannamesinde gösterilir. Mükellefler bu madde kapsamına giren hallerde her inşaat ve onarım işinin hâsılat ve giderlerini ayrı bir defterde veya tutmakta oldukları defterlerin ayrı sayfalarında göstermeye ve düzenleyecekleri beyannameleri işlerin ikmal edildiği takvim yılını takip eden yılın Mart ayının onbeşinci günü akşamına kadar vermeye mecburdurlar.” şeklinde düzenlenmiştir. Ayrıca Gelir Vergisi Kanunu'nun mükerrer 120. maddesinde geçici verginin esasları ve mükellefleri tanımlanmış olup, yukarIda bahsedilen kanun maddesinin mükerrer 120. madde hükümlerinden hariç tutulduğu parantez içi hükümle belirtilmiştir. Dolayısıyla birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde geçici vergi mükellefiyeti bulunmamaktadır. İnşaat taahhüt işlerinin yıllara yaygın olup olmadığı sözleşme yapılırken belli olmaktadır. Ancak bazı sebeplerden bu durum değişebilmektedir. Başlandığı yıl içerisinde bitmesi öngörülen işler değişik nedenlerle sonraki yıllara sarkabilmektedir. Aynı yıl içinde bitecek olan işlerin kazançları geçici vergiye tabidir. Yapılmış olan tadilat işleri sözleşmelerinin yıllara yaygın duruma geleceği bilinmediği hallerde bunun yıllara yaygın iş olmadığı ve geçici verginin kapsamına dâhil olduğu açıktır. Yapılan iş yıllara yaygın hale geldiği yılın başından itibaren ise %5 stopaj yapılması gerekmektedir. Sonuç olarak, önceki ylda yıllara yaygın olmadığı düşünülen işin hakedişi Kurumlar Vergisi Beyannamesinde beyan edilerek vergilendirilir ve herhangi bir tevkifat mahsup işlemi yapılmaz. Takip eden yılda ise işin yıllara yaygın hale döndüğü durumlarda tevkifat yapmak suretiyle vergilendirilmelidir.
Kısaca belirtmek gerekirse ilk faturada stopaj yapılmamasının sebebi işin yıllara yaygın olacağının önceden bilinmiyor olmasıdır ve uygundur. Bu konuda Maliye Bakanlığı’nın da bir tamimi bulunmaktadır.